Türkiye’de siyasi parti kurmak için aşağıdaki adımları izlemek ve gerekli şartları yerine getirmek gerekmektedir:
- İlkeler ve Hedefler Belirleme: Siyasi parti kurmadan önce, partiye temel oluşturacak ilkeleri, hedefleri ve politikaları belirlemek önemlidir. Bu, parti manifestosu olarak da adlandırılan bir belgede veya programda ifade edilebilir. İlkeler ve politikalar, parti üyelerinin ve destekçilerinin partiye katılımını sağlamak ve birlikte hareket etmelerini sağlamak için önemlidir.
- Kurucu Üyelerin Belirlenmesi: Türkiye’de bir siyasi parti kurmak için en az 7 kurucu üyeye ihtiyaç vardır. Bu kurucu üyeler, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmalı ve 18 yaşını doldurmuş olmalıdır. Kurucu üyelerin birlikte başvuru yapmaları ve partiye ait belgeleri imzalamaları gerekmektedir.
- İç Tüzük ve Programın Oluşturulması: Siyasi parti kurucuları, parti iç tüzüğünü ve programını hazırlamalıdır. İç tüzük, parti üyeliği, yönetim organları, karar alma süreçleri ve diğer iç düzenlemeleri kapsar. Program ise parti hedeflerini, politikalarını ve faaliyet alanlarını açıklar.
- Başvuru Süreci: Kurucu üyeler, Türkiye’deki il veya ilçe seçim kurullarına başvurarak parti kuruluş başvurusunda bulunmalıdır. Başvuru sırasında gerekli belgeler, başvuru formu, parti tüzüğü, programı ve kurucu üyelerin kimlik bilgilerini içeren belgeler sunulmalıdır.
- İnceleme ve Onay Süreci: Kuruluş başvurusu, seçim kurulu tarafından incelenir ve gerektiğinde ilave belgeler talep edilebilir. İnceleme süreci sonrasında, parti kuruluş başvurusu onaylanabilir veya reddedilebilir.
- Resmi Gazete İlanı: Parti kuruluş başvurusunun onaylanması durumunda, parti adı, programı ve kurucu üyelerin listesi Resmi Gazete’de ilan edilir.
- İçişleri Bakanlığı’na Kayıt: Parti kuruluşunun tamamlanması için, parti yönetimi İçişleri Bakanlığı’na başvurarak parti kaydını yaptırmalıdır. Bu kayıt işlemi, partiye resmi olarak siyasi parti statüsü verir ve partiye tanınan hak ve yükümlülükleri belirler.